Soạn bài Thực hành đọc: Vọng nguyệt, Cảnh khuya
* Nội dung chính: Bài thơ thể hiện tình yêu thiên nhiên say mê và phong thái ung dung của Bác ngay cả trong cảnh tù đày.
1. Tìm hiểu hoàn cảnh sáng tác của từng bài thơ và sự chi phối của hoàn cảnh đó đến cấu tứ và nội dung trữ tình ở mỗi bài.
Trả lời
Bối cảnh sáng tác đã ảnh hưởng đến cấu trúc và nội dung của hai bài thơ “Vọng nguyệt” và “Cảnh khuya”:
Với “Vọng nguyệt”, sáng tác năm 1942 khi Bác Hồ bị giam trong nhà tù Tĩnh Tây, cấu trúc được xây dựng sao cho câu đầu tiên gợi lên hình ảnh, trong khi ba câu sau thể hiện tâm trạng sâu sắc. Nội dung của bài thơ thể hiện sự hồi tưởng về quê hương, đất nước và khao khát tự do của người chiến sĩ cách mạng trong hoàn cảnh bị giam cầm.
Trong khi đó, “Cảnh khuya” được sáng tác năm 1947, tại chiến khu Việt Bắc trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp. Cấu trúc của bài thơ bắt đầu bằng hai câu tả cảnh vật, sau đó là hai câu tả tình cảm. Nội dung của bài thơ kết hợp giữa sự trù phú của thiên nhiên và tâm trạng cao cả, lạc quan, đầy yêu nước của thi sĩ.
2. Phát hiện được các đặc điểm nổi bật trong phong cách thơ trữ tình của Hồ Chí MInh thể hiện qua hai bài thơ.
Trả lời
Đặc điểm nổi bật trong phong cách thơ trữ tình của Hồ Chí Minh là:
– Sự giản dị, mộc mạc: Lời thơ được viết một cách giản dị, dễ hiểu, gần gũi với ngôn ngữ hàng ngày, sử dụng những hình ảnh quen thuộc trong cuộc sống.
– Sự tinh tế, sâu sắc: Thể hiện những cảm xúc tinh tế, sâu sắc của tác giả trước vẻ đẹp của thiên nhiên và tình yêu quê hương, đất nước.
– Sự thể hiện khí phách anh hùng: Ngay cả trong hoàn cảnh khó khăn như bị giam cầm, Bác Hồ vẫn giữ được tinh thần lạc quan, tin tưởng vào một tương lai tươi sáng cho cách mạng.
3. Nhận ra được vẻ đẹp tư tưởng, tâm hồn và tài năng văn chương của người viết thể hiện qua các bài thơ.
Trả lời
Sự xuất sắc về tư tưởng, tâm hồn và nghệ thuật văn chương của Bác Hồ:
– Triết lý cách mạng: Bác Hồ là một nhà lãnh đạo cách mạng vĩ đại, luôn đặt lợi ích của dân tộc lên hàng đầu trong mọi quyết định và hành động.
– Tâm hồn cao thượng: Với một tâm hồn cao quý, Bác Hồ luôn yêu nước, thương dân, và luôn lạc quan, tin tưởng vào một tương lai tươi sáng cho quốc gia.
– Nghệ thuật văn chương tài ba: Bác Hồ không chỉ là một nhà lãnh đạo, mà còn là một nhà văn tài năng, biết cách sử dụng ngôn từ một cách tinh tế để diễn đạt những tình cảm và suy nghĩ sâu sắc của mình.
Xem thêm các bài soạn văn lớp 12 Kết nối tri thức hay, chi tiết khác:
Củng cố, mở rộng trang 36
Thực hành đọc: Vọng nguyệt, Cảnh khuya
Tri thức ngữ văn trang 38
Nghệ thuật băm thịt gà
Bước vào đời
Thực hành tiếng Việt trang 50